Türkiye’nin F-35 programından çıkartılması ile birikte gündeme gelen 5. nesil uçak arayışına Rusya SU-57’den önce SU-35 ile verdi.
Bunun sebebi Türkiye’nin zaten TFX programı ile kendi 5. nesil savaş uçağını geliştirmeye başlamış olması olarak gözüküyor. Hem F-35’den gelen bilgi birikimi, hem de TFX programı ve şu an Rus hava kuvvetlerinde 10 kadar olan SU-57 uçağının Türk Hava Kuvvetleri tarafından çok benimsenmemesi normal. Fakat radara görünse bile 5. nesil bir uçak olmayan SU-35 şu anda dünyada her hangi bir hava kuvvetinde bulunabilecek en iyi avcı uçağıdır. Alındığı takdirde 40 adet SU-35 bile Türkiye’ye inanılmaz bir kuvvet çarpanı kazandıracaktır. Zira SU-35 eğer uzak mesafeden vurulmaz ise yanına yaklaşacak herhangi bir batılı savaş uçağı ile kedi-fare oyunu oynayacak kadar kabiliyetlidir.
Su-35 son derece ölümcül bir savaş uçağıdır ve Mısır tarafından satın alınmasını ABD engellemiştir. Türkiye’nin bir miktar SU-35 alması, F-16’lar üzerindeki avcı uçağı yükünü önemli oranda azaltacaktır.
Sukhoi Su-35 (NATO ismi ‘Flanker-E’) , Su-27 ‘Flanker’ların çokça geliştirilmiş iki ayrı türevinden biridir. Sukhoi tarafından tasarlanan ve Komsomolsk-on-Amur Uçak Üretim Ortaklığı (KnAAPO) tarafından üretilen tek koltuklu, çift motorlu süper-manevra kabiliyetli çok amaçlı avcı ve hava üstünlük jetleridir.
Su-27M olarak bilinen ilk varyantı 1980’lerde, Sukhoi yüksek performanslı Su-27’leri geliştirme arayışındayken tasarlanmıştır. Daha sonra tekrar tasarlanan Su-35 türevi, manevra kabiliyetini arttıran aerodinamik iyileştirmelere, geliştirilen aviyoniğe, daha geniş menzile ve daha güçlü motorlara sahiptir. Su-27’den dönüştürülen ilk Su-35 prototipi ilk uçuşunu Haziran 1988’de yaptı. Bunlardan bir düzineden fazla üretilmiştir ve bazıları Rus Şövalyeleri akrotimi tarafından kullanılmıştır. İlk Su-35 tasarımı, sonradan teknoloji kanıtı olarak kullanılan itme-vektörlü motorlara sahip Su-37’ye modifiye edilmiştir. 1990’ların sonunda Su-30MK ailesine çok benzeyen iki koltuklu eğitim uçağı modeli Su-35UB’den bir tane üretilmiştir.
2003 yılında Sukhoi, eski avcı uçakları ile gelecek beşinci nesil Sukhoi PAK FA (Diğer adıyla SU-57) arasındaki boşluğu dolduracak; şirketin 4++ nesil olarak adlandırdığı avcı jeti üretmek için Su-27’nin ikinci modernizasyon atılımını gerçekleştirdi. Bu türevde kanard (Ön Kanatçıklar) ve havalı frenler dahil edilmezken, desteklenmiş uçak gövdesini, geliştirilmiş aviyonikleri ve radarı, itme – vektörlü motorları ve azaltılmış cephe radar izini kapsar. 2008’de medyada yanlışlıkla Su-35BM olarak adlandırılan, biri 2009’da kaybedilen 4 prototipi kapsayan, düzeltmeler yapılan varyantı savaş test programına başladı.
Su-35, Sukhoi Tasarım Bürosu tarafından tasarlanan 4++ nesil süper-manevra kabiliyetli çok amaçlı avcı jet T-10S platformunun derin modernizasyonudur. 1976’da Sovyet hükümeti tarafından geliştirme projesi onaylandıktan sonra 2 Mayıs 1977’de ilk uçuşunu gerçekleştiren T10-1 prototipinin (Daha sonra Su-27) Su-35S’e kadar geçirdiği süreçte bazı gövde geliştirmeleri yapılmıştır. Örneğin;
- Ağırlığın ve radar kesit alanı (RCS) düşürmek için gövdede yüksek dayanıklı kompozit malzemelerin kullanılması. Yapısal olmayan radom, ön iniş takımının bazı parçalarında, iniş takımı kapaklarında ve öncü flap’larda kullanılmaktadır.
- Elektro-iletken kanopi sayesinde radar dalgalarının yansıması azaltılmıştır. Su-27’de 15 m² olan yansımanın 1-3 m² düşürülmüştür.(F-16 5m² / F-15 25m² / Rafale 1m² / Typhoon 0,5m² / F-35 005 m² Kaynak:Globalsecurity)
- Sadece alüminyumdan ziyade titanyumun gövdeyi güçlendirmek için kullanılmış, karbon elyaf ve alüminyum lityum gövde üzerinde birlikte kullanılmıştır.
- Sırt hız frenin kaldırılması ve yavaşlamanın farklı dümenler ile sağlanması.
- Uçuş kontrol yüzeyindeki iyileştirmeler.
- Motor hava girişlerinde 0.7 ile 1.4 mm arasında kalınlıkta RAM (radar absorbe edici malzeme) katmanı kullanılmıştır,
- Ön burunda ve kanopi çevresinde, motor kompresörünün ön safhalarında RAM kaplamalar.
- Havada yakıt ikmal yeteneği.
- Modern aviyonik ve elektronik savaş (EW) paketi.
- 3D itme vektörlemesi NPO Saturn 117S (AL-41F1S) turbofan motor.
- N135 Irbis-E radarını yerleştirmek için 90cm’e genişletilmiş ön burun.
Rus Hava Kuvvetleri Su-35’in yeni düzeltmeler yapılmış tasarımı Su-35S’den 48 adet sipariş vermiştir. İki Su-35 modeli de Brezilya, Çin, Hindistan, Endonezya ve Güney Kore’yi kapsayan birçok ülkede pazarlandı. Kasım 2015’te Çin bu uçaklardan 24 adet sipariş verdi. Antlaşmanın tutarının 2 milyar ABD doları olduğu aktarılmaktadır. Antlaşma kapsamında ilk uçağın Çin’e 2016 yılında teslim edileceği bildirilmektedir.
Antlaşmanın Çin açısından öneminin Su-35’in yönlendirilmiş itkiye sahip 117S motoru olduğu vurgulanmaktadır. Çin’in modern savaş uçakları üretebilmektedir. Ancak yüksek mali harcamalara rağmen geliştirdiği jet motorlarının batı ülkeleri ve Rusya’nın gerisinde kaldığı bildirilmektedir. Çin’in bundan başka Su-35 sipariş etmeyeceği ve özellikle 5. nesil savaş uçağı üretimi için kendi yerel savunma sanayisine ağırlık vereceği ifade edilmektedir. Sukhoi başta Su-35’in ikinci modernizasyonundan dünya çapında 160 adetten fazla ihraç edeceğini öngörmüştü.
Teknik Özellikleri
- Mürettebat:1 Pilot
- Uzunluk: 22,20 metre
- Yükseklik: 6,43 metre
- Kanat açıklığı: 15,15 metre
- Ağırlığı:34.000 kg
- Servis tavanı: 18.000 metre
- Hız:2450 km/h
- Motor 2× Lyulka AL-35MF turbofans
- Motorun İtiş Gücü: 137 kN
1x 30 mm Top GSh-30
- Havadan Havaya Muharebe Füzeleri
- R-73 (AA-11 ‘Archer’)
- AA-12 Adder
- AA-10 Alamo
- Havadan Karaya Füzeler
- AS-17 Krypton
- AS-15 Kent
- AS-14 Kedge
- AS-13 Kingbolt
- AS-16 Kickback
- Bombalar
- KAB-500L
- FAB-100
- FAB-250
- FAB-500
- FAB-750
- FAB-1000
