Gabya’lar özellikle okyanus gibi zor deniz koşullarına en dayanıklı gemilerimizdir. Denizlerimizdeki en dalgalı zamanlarda bile görev yapabilen bu gemilerin çok sağlam omurgaları vardır ve oldukça dayanıklı gemilerdir. Türk Donanması, Gabya sınıfı fırkateynler ile birçok rekora imza atmıştır. Gabya Sınıfı Fırkateyn (F-491) TCG GİRESUN, 2020 yılında Akdeniz ve Libya açıklarında kesintisiz hiç limana uğramadan toplam 182 gün, 4 bin 368 saat görev yaptı ve 37 bin 81 kilometre yol katetmiştir. Okyanuslar için tasarlanan gemi ABD’de güdümlü füze fırkateyni olarak adlandırmıştır.
Gabya sınıfı fırkateyn veya G sınıfı fırkateyn, Türk Deniz Kuvvetleri’ne ait fırkateyn sınıfıdır. ABD Deniz Kuvvetleri’nden devredilen Oliver Hazard Perry sınıfı fırkateynlerden oluşur. 1997 yılından itibaren 8 adet bu sınıf fırkateyn, ABD’den ya satın alındı ya da hibe yoluyla Türk Donanmasına katıldı. Amerikan donanmasında 2003 yılına kadar hizmet vermiş olan OHP sınıfı fırkateynlerin Türkiye tarafından modernize edilerek, mevcut MK13 füze lançerine ek olarak dikey atışlı VLS füze lançeri ve RIM-66 Standard füzelerine ek olarak da ESSM füzeleri ile donatılmış olan bu gemilerde ayrıca eski MK92atış kontrol sistemi yerine Havelsan tarafından geliştirilmiş olan tamamen yerli GENESIS atış kontrol sistemi bulunmaktadır.
Bu serideki gemilerin isimleri hep G harfi ile başlamakta olduğundan G sınıfı olarak da bilinmekte ve Türk Deniz Kuvvetleri notasyonunda Gabya Sınıfı Fırkateyn olarak adlandırılmaktadır. Gabya ismi ise yelkenli direklerin bir parçası olan Gabya kısmından alınmadır. Geleneksel yelkenli gemilerinin direkleri tek bir çubuktan ibaret değildi. Onun yerine her birinin kendi arması olan ayrı bölmelerle inşa edilirlerdi. Gabya, bu bölmelerden oluşan direkte ana direk denilen alt kısımla babafingo denilen üst kısım arasında kalan ortadaki bölmeye verilen isimdir.
G sınıfı fırkateynler, GENESIS (Gemi Entegre Savaş İdare Sistemi) adlı bir Türk dijital muharebe yönetim sisteminin güçlendirilmesini içeren önemli bir modernizasyon programına tabi tutuldu. Sistem, Türk Deniz Kuvvetleri ve bir Türk elektronik donanım sistemleri ve yazılım şirketi olan Havelsan tarafından ortaklaşa tasarlanmış ve uygulanmıştır. İlk GENESIS yükseltilmiş gemisi 2007 yılında teslim edildi ve son teslim tarihi 2011 olarak planlandı.
GENESIS gelişmiş muharebe yönetim sistemi aşağıdaki özellikleri ve yetenekleri içerir:
Modern ve güvenilir bir sistem
Yüksek performans
Açık mimari
1.000’den fazla taktik hedefi izleme kapasitesi
Modern dijital sensör veri füzyonu
Otomatik tehdit değerlendirmesi
Silah nişan fırsatları
Link-16/22 sistem entegrasyonu
Modernizasyon programı ayrıca şunları içerir:
Geliştirilmiş Sea Sparrow ESSM için 8 hücreli Mk-41 VLS’nin eklenmesi
Mk-92 ateş kontrol sisteminin Lockheed Martin tarafından yükseltilmesi dahil.
AN/SPS-49’un yerini alacak yeni bir gelişmiş SMART-S Mk2 3D hava arama radarının güçlendirilmesi.
Yeni bir uzun menzilli sonar eklenmesi
Mk-41 VLS, Oliver Hazard Perry sınıfı fırkateynlerin Avustralya yapımı türevleri olan Kraliyet Avustralya Donanması’nın Adelaide sınıfı fırkatelerine kurulumlarına benzer şekilde Mk.13 fırlatıcılarının önüne yerleştirilmiştir. TCG Gediz, sınıfta Mk 41 VLS kurulumunu alan ilk gemi olmuştur.
Halen Türk Deniz Kuvvetleri tarafından kullanılmakta olan “kısa tekne” eski Perry sınıfı fırkateynleri, S-70B Seahawk helikopterini barındırabilmeleri için İstanbul Deniz Tersanesi’ndeki ASIST çıkarma platformu sistemi ile değiştirildi.
Donanmada bu sınıftaki gemiler :
- TCG Gaziantep (F-490) eski USS Clifton Sprague (FFG-16)
- TCG Giresun (F-491) eski USS Antrim (FFG-20)
- TCG Gemlik (F-492) eski USS Flatley (FFG-21)
- TCG Gelibolu (F-493) eski USS Reid (FFG-30)
- TCG Gökçeada (F-494) eski USS Mahlon S. Tisdale (FFG-27)
- TCG Gediz (F-495) eski USS John A. Moore (FFG-19)
- TCG Gökova (F-496) eski USS Samuel Eliot Morison (FFG-13)
- TCG Göksu (F-497) eski USS Estocin (FFG-15)
